بیوانفورماتیک، علمی برای مدیریت و تحلیل داده های زیستی با هدف استخراج دانش با ارزش در حوزه های زیست پزشک، دارویی، محیط زیست، و سلامت است.
آنچه موجب شده است که بیوانفورماتیک در سال های اخیر از اهمیت چندین برابر نسبت به قبل برخوردار شود، نوع و کثرت داده های بیولوژیکی است که توسط فناوری های پرظرفیت (high-throughput) ایجاد شده است. اگر در گذشته، امکان تولید اطلاعات با ارزش علمی با تحلیل مشخصات یک ژن یا چند پروتئین وجود داشت، امروزه در عصر ژنومیک که فناوری میلیون ها ژن، پروتئین، و واکنش زیستی را در انسان و سایر موجودات رمز گشایی کرده، دیگر اظهار نظر های علمی مبتنی بر مطالعه یک یا چند مولکول اعتبار علمی بالایی ندارد.
بر عکس، آن دسته از یافته های زیست شناسی بیشتر مورد توجه علم و فناوری قرار می گیرد که مبتنی بر تحلیل یکپارچه همه اطلاعات ژنتیکی و بیومولکولی یک موجود زنده باشد.
این تغییر جهت در علم، نیاز به استفاده از فناوری اطلاعات در علم زیست شناسی و علوم وابسته را بسیار بشتر از گذشته کرده است. علت آن است که با ظهور فناوری های پر ظرفیت، بیولوژی به یک علم تولید کننده کلان داده (Bigg Data) تبدیل شده است و مدیریت، ذخیر سازی، و تحلیل این داده ها نیازمند وجود روش های تحلیلی پیشرفته و بزرگ مقاس است تا بتوان از آنالیز این داده ها اطلاعات با ارزشی برای توسعه زیست فناوری و زیست پزشکی استخراج کرد.
بیوانفورماتیک علمی برای این ماموریت است. علمی که با تکیه بر فناور اطلاعات و علوم کامپیوتری زیر ساخت لازم برای تحلیل معنا دار داده های خام زیستی و تبدیل اطلاعات به دانش با ارزش را فراهم می کند. به همین دلیل بیوانفورماتیک امروز به عنوان بستر اصلی تولید ثروت در علوم زیستی و تبدیل دانش بیولوژی به محصولات صنعتی و خدمات بالینی شناخته می شود.
بیوانفورماتیک در علوم زیستی مدرن نه به عنوان یک شاخه علمی در کنار سایر شاخه ها، بلکه به عنوان یک علم مادر و بستر اصلی برای رشد کلیه شاخه های زیست پزشکی و زیست فناوری عمل می کند به طوریکه امروزه پیشرفت در هر یک از حوزه های علمی-فناوری فوق بدون بیوانفورماتیک ممکن نیست.
به همین دلیل موسسه علوم نوبنیاد ایرانیان (معنا) به عنوان مرکزی پیشتاز در توسعه فناوری های همگرا، اهمیت بسیار زیادی برای گسترش علم بیوانفورماتیک در ایران و ترویج آن در جامعه زیست پزشکی قائل است. معنا برنامه های تحقیقاتی-تجاری گسترده ای برای تبدیل یافته های به دست آمده از مطالعات بیوانفورماتیک به محصولات صنعتی و بالینی در حال اجرا دارد. بعضی از دستاورد های کنونی معنا اکنون به صورت خدمات صنعتی و بالینی دانش بنیان ارائه می شود. این دامنه خدماتی به تدریج هم زمان با تکمیل نسخه تجاری شده فناوری های در حال توسعه در دسترس صنایع دانش بنیان کشور قرار می گیرد.